ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ. ΤΙΜΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟΙ

Την 25η Νοεμβρίου 1942, ανατινάχτηκε από τις Ενωμένες Δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης η γέφυρα του Γοργοπόταμου). Χθές λοιπόν, τη μέρα της επετείου αυτής, τιμήθηκαν στο Πνευματικό Κέντρο, οι τελευταίοι εναπομείναντες εν ζωή αγωνιστές της ΕΘΝΙΚΗΣ Αντίστασης εναντίον των χιτλερικών εισβολέων.. 

Ανάμεσά τους ο πατέρας μου Στρατηγός Δημοσθένης Βέρρος, 88 ετών σήμερα. Ελαβε μέρος στη μάχη εναντίον των Γερμανών στα Κανελλάκια. 

Στο 11:20 ο πατέρας μου, εγώ, και ο γιός μου Φίλιππος. Επίσης στο 18:33. Και στο 21:00 η απονομή του τιμητικού διπλώματος

https://youtu.be/tQFfScs1bQU


Παραθέτω γραπτό κείμενο του πατέρα μου για την μάχη εκείνη, από λόγο που έβγαλε παλιότερα (1999) στην γιορτή στα Κανελλάκια: 

ΜΑΧΗ ΚΑΝΕΛΛΑΚΙΩΝ

24 ΙΟΥΝΗ 1944

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

          Ευλαβείς προσκυνητές σήμερα στο χώρο αυτό για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους αγωνιστές της μάχης αυτής, σ’ αυτούς που πέσανε εδώ αλλά και σε όσους απ’ αυτούς εκτελέστηκαν ή δολοφονήθηκαν αργότερα.  Και σε κείνους ακόμα που φύγανε απ’ τη ζωή βασανισμένοι, κλείνοντας πρόωρα ή κανονικά το βιολογικό τους κύκλο, μεταξύ των οποίων και ο διοικητής της μάχης αυτής αείμνηστος Καπετάν Βάσος Τσεκούρας.

          Οι επετειακές αυτές εκδηλώσεις στους χώρους των μαχών, αναρριπίζουν μνήμες, ζωντανεύουν ηρωϊσμούς, αυτοθυσίες κι ολοκαυτώματα της ματωμένης κείνης γενιάς της αντίστασης.

          Μας θυμίζουν προδοσίες, κρεμάλες, εκτελεστικά αποσπάσματα από τα βόλια των οποίων πέφτανε και νεαρά βλαστάρια – ΕΠΟΝίτες- αναφωνώντας «Ζήτω η Ελλάδα, Ζήτω η Λευτεριά».

          Ο χώρος αυτός μπροστά στις μνημιακές στήλες είναι ιερός. Προσερχόμενοι σ’ αυτόν, πρέπει να μας κυριαρχεί δέος και κατάνυξη βαθιά.

Στους χώρους αυτούς και σε τέτοιες σαν κι αυτή στιγμές δεν έχουν θέση πολιτικές αντιπαραθέσεις, μεμψιμοιρίες και κομματικοί διαξιφισμοί που πλήττουν καίρια το ιστορικό κύρος και το μεγαλείο της ηρωϊκής και καθολικής εκείνης αντίστασης του λαού μας.

          Κανείς δεν δικαιούται να ταυτίζει και να οικοιοποιείται κομματικά την Εθνική Αντίσταση. Οι συμμετασχόντες στη μάχη αυτή, κατά το πλείστον ΕΠΟΝίτες – πολλοί ανήλικοι – κάθε κομματικής προέλευσης από άκρα δεξιά έως άκρα αριστερά και μόνη τους ιδέα, προσδοκία και λαχτάρα ήταν η λευτεριά της Πατρίδας. Πατριωτική και μόνο φλόγα πυράκτωνε τα στήθη τους.

          ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΘΑ ΑΝΑΦΕΡΘΩ ΣΤΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΠΟΥ ΚΙ ΕΓΩ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑ.

 

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ

α. Γερμανοί

         

Στο χωριό Χρυσοβίτσι λειτουργούσε προπολεμικά εργοστάσιο ξυλείας που αποτελούσε και εργοδότη για τους κατοίκους της περιοχής που ασχολούμενοι με την υλοτομία για τη τροφοδοσία του εργοστασίου, εξασφάλιζαν ένα βασικό πόρο ζωής.

          Με την υποδούλωση της χώρας, το εργοστάσιο πέρασε στην κατοχή των Ιταλών.

Μετά την συνθηκολόγησή τους το άρπαξαν οι Γερμανοί. Αφού έκαψαν μέρος της γύρω από αυτό δασικής έκτασης (προφανώς για λόγους ασφαλείας), πήραν ότι ξυλεία είχε απομείνει στο εργοστάσιο και χωρίς μέτρο επιδίδοντο σε ανελέητο κάψιμο των ελατιών της περιοχής κατασπαταλώντας τον εθνικό πλούτο και αποστερώντας τους κατοίκους της περιοχής από τον μέχρι τότε βασικό οικονομικό τους πόρο.

          Με το φούντωμα της αντίστασης και τα αλλεπάλληλα χτυπήματα που εδέχοντο από τον ΕΛΑΣ στη Πελοπόννησο, οχύρωσαν αμυντικά το εργοστάσιο με πολλές σειρές ναρκών και συρματοπλεγμάτων, καθιστώντας το δυσπόρθητο για τα μέσα που διέθετε το αντάρτικο.

          Η εχθρική αυτή εστία – σφήνα στην περιοχή που επηρέαζε καταλυτικά τη ζωή των κατοίκων και τη δράση της αντίστασης, έπρεπε πάση θυσία να εξαλειφθεί.

 

β. Αντάρτες

          Τον Ιούνιο του ’44 κατόπιν διαταγής της ΙΙΙ^ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ανασυγκροτείται στα Μαγούλιανα το 11^ον Σύνταγμα του ΕΛΑΣ. Έχει γίνει ήδη καταφανής η κλίση της πλάστιγγας υπέρ της νίκης των Συμμάχων και αθρόα παρατηρείται η προσέλευση και κατάταξη νέων ανταρτών και κυρίως ΕΠΟΝιτών.

          Παράλληλα με την ανασυγκρότηση και την εντατική στρατιωτική εκπαίδευση, μελετάται από τις Διοικήσεις Μεραρχίας και Συντάγματος το χτύπημα της εχθρικής αυτής εστίας που ελυμαίνετο την περιοχή.

          Το πρώτο ανασυγκροτηθέν Τάγμα του 11^ου Συντάγματος τη διοίκηση του οποίου είχε αναλάβει ο προ ολίγων ημερών αφιχθείς από το 6^ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ Μόνιμος Λοχαγός Βασίλης Τσεκούρας, από το χωριό Τζίβα, εκτελεί εντατική εκπαίδευση προωθημένο στην περιοχή των χωριών Πυργάκι και Γαρζενίκου.

Παράλληλα με τη στρατιωτική εκπαίδευση, βρίσκεται και σε αυξημένη επιχειρησιακή ετοιμότητα, γιατί η ηγεσία είχε καταλήξει στην απόφαση να χτυπηθεί ο εχθρός δι' ενέδρας, καθ’ όν χρόνον αυτός θα εκινείτο, κατά τη συνήθη τακτική του, για μεταφορά ξυλείας από την περιοχή Κανελλακίων.

          Στις 24 Ιουνίου ’44, ημέρα Σάββατο πρωί, ο παρατηρητής του φυλακίου στο χωριό Πιάνα ειδοποιεί ότι Γερμανική φάλαγγα 14 αυτοκινήτων κινείται προς Χρυσοβίτσι.

Το Τάγμα που ασκείται σε κοντινό καλυμμένο χώρο, ετοιμάζεται. Παρατηρητές σε δεσπόζοντα σημεία του δρόμου Χρυσοβίτσι – Κανελλάκια, παρακολουθούν και δίνουν πληροφορίες για την κινούμενη προς Κανελλάκια Γερμανική φάλαγγα.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Ιδέα ενεργείας      

Το Σχέδιο Ενεργείας προβλέπει 1^ον) εγκατάσταση ενέδρας αριστερά και δεξιά του δρόμου, ευθύς ως η Γερμανική φάλαγγα περάσει για το χώρο φόρτωσης και 2^ον) χτύπημα κατά την επιστροφή της.

          Όντως η φάλαγγα περνάει για το χώρο φόρτωσης. Το Τάγμα κινείται  αμέσως και εγκαθιστά την ενέδρα εκατέρωθεν του δρόμου. Να σημειωθεί ότι σε ορισμένα σημεία οι θέσεις των ανταρτών απείχαν 5-10 μέτρα από το δρόμο.

          Η ώρα είναι 11.30-12 παρά είκοσι όταν το πρώτο αυτοκίνητο εισέρχεται στην ενέδρα. Νεκρική σιγή επικρατεί. Ο εχθρός ανυποψίαστος μπαίνει στο χώρο καταστροφής του.

Ο αρμόδιος για να δώσει το σύνθημα αξιωματικός από λάθος μέτρημα των αυτοκινήτων, δίνει το σύνθημα ενάρξεως του πυρός λίγο καθυστερημένα με αποτέλεσμα τα 3 πρώτα αυτοκίνητα να εξέλθουν της ενέδρας και να γλιτώσουν.

Με το σύνθημα εξαπολύθηκαν καταιγιστικά πυρά. Οι επιβαίνοντες των αυτοκινήτων δεν πρόφταιναν να πηδήσουν κάτω ζωντανοί. Τα αυτοκίνητα κυλούσαν ακυβέρνητα. Ελάχιστοι Γερμανοί προσπάθησαν να πιάσουν θέσεις στις ζάντες των τροχών, αλλά αμέσως εντοπίζοντο και εφονεύοντο.

Σε 17 λεπτά η μάχη είχε τελειώσει και η Γερμανική φάλαγγα είχε τελείως καταστραφεί.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ

          Γερμανοί      :         νεκροί 72, μεταξύ των οποίων 2 Αξκοί.

          Αντάρτες      :         νεκροί 2, τραυματίες 2.

          Λάφυρα        :         1 πολυβόλο, 2 οπλοπολυβόλα, 2 αυτόματα (μαρσίπ), 45 τυφέκια, 20 χειροβομβίδες, 5000 φυσίγγια. Επίσης 11 αυτοκίνητα από τα οποία με τη βοήθεια κατοίκων των χωριών Πυργάκι – Γαρζενίκου (που σπεύσανε να φέρουνε νερό στους αντάρτες), αφαιρέθηκαν 65 λάστιχα τροχών.

 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

α. Οι Γερμανοί δεν τόλμησαν να κάνουν αντίποινα για τη συμφορά τους αυτή. Ούτε τους νεκρούς τους δεν τόλμησαν να έρθουν να πάρουν. Την επομένη παρελήφθησαν από τον Ερυθρό Σταυρό.

β. Μετά το χτύπημα αυτό και κάποια άλλα που προηγήθηκαν ή επακολούθησαν στην ευρύτερη περιοχή, οι Γερμανοί κατατρομαγμένοι πλέον εγκατέλειψαν τη βάση τους αυτή στο Χρυσοβίτσι και μαζεύτηκαν στη Τρίπολη. Έτσι η Γορτυνία, απαλλάχτηκε από την παρουσία τους.

γ. Πλέον τούτων, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί ότι η δύναμη του Τάγματος αποτελείτο κατά πλειοψηφία από ΕΠΟΝίτες που πολλοί δεν είχαν συμπληρώσει 40-50 μέρες θητείας.

Ο αείμνηστος Δκτης του Τάγματος Βασ. Τσεκούρας σε μια αφήγησή του καταχωρημένη σε βιβλίο ιστορίας της Αντίστασης, αναφέρει και το εξής περιστατικό: «Όταν πηγαίναμε για κατάληψη των θέσεών μας, βλέπω ένα χωριατόπουλο ως 15 χρονών που ακολουθούσε μια ομάδα. Του λεω σε τόνο αυστηρό: Τι θέλεις εσύ εδώ; Γύρισε πίσω στο χωριό. Παρακλητικά μου λεει: Αφησέ με να έλθω και εγώ. Τον άφησα. Στο τέλος της μάχης μου παρουσιάστηκε και μου λεει: Είμαι εγώ που είπες να γυρίσω πίσω. Ήταν ντυμένος με Γερμανική στολή και πάνοπλος με γερμανικό οπλισμό. Είχε γίνει αντάρτης».

                                                                            ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ Κ. ΒΕΡΡΟΣ

                                                                                                     Αντιστράτηγος ε.α.

                (Συμμετασχών στη μάχη των Κανελλακίων ως ανταρτεπονίτης)