Αναμνήσεις από την ιατρική μου σταδιοδρομία

Τρίπολη, 8-7-2010

Μπήκα στην Στρατιωτική Ιατρική στη ΣΣΑΣ στη Θεσσαλονίκη, τον Οκτώβριο του 1978. Ξεκίνησα την ειδικότητά μου το 1988 στο Νοσ. "Α. Συγγρός". Αμέσως αποκτήσαμε όλοι οι ειδικευόμενοι την εμπειρία του να παρίστασαι ή να κάνεις εξωτερικό ιατρείο. Το 1992, όταν υπηρετούσα στην Καστοριά, άνοιξα για πρώτη φορά ιδιωτικό ιατρείο. Αρα, 18 χρόνια μέχρι σήμερα με χιλιάδες ασθενείς στο ιδιωτικό ιατρείο και κυρίως στα στρατιωτικά ιατρεία, δεν είναι και λίγα.

Πάντα μου άρεσε η επαφή με τον κόσμο. Να ακούω τα προβλήματά του και να προσπαθώ να του βρω την καλύτερη λύση. Το ιατρείο είναι μια συνεχής πηγή συγκινήσεων που αν μη τι άλλο, δεν σε αφήνει να πλήξεις! Ευτράπελα, άγχος, θυμός, λύπη, ικανοποίηση, απογοήτευση,χαρά είναι μερικά από τα αντιφατικά συναισθήματα που βρίσκονται στην καθημερινή διάταξη. Ο κόσμος είναι περίεργος μερικές φορές και πάντα ήθελα να συγκεντρώσω όλες αυτές τις ιδιαίτερες εμπειρίες που νομίζω ότι μπορεί να ενδιαφέρουν έναν πιθανό αναγνώστη. Ιδιαίτερα τα παιδιά μου, όταν μεγαλώσουν.

Δυστυχώς η ιδέα αυτή είναι γέννημα μόλις των 2 τελευταίων ετών και έτσι έχασα την ευκαιρία να κρατήσω κάποιου είδους ημερολόγιο όλα αυτά τα χρόνια και έτσι τώρα, -έτοιμος να διαβώ το κατώφλι των πρώτων "-ήντα"-, έχω ξεχάσει πάρα πολλά. Ας είναι.

Στο ιστολόγιο αυτό θα δημοσιεύω σιγά-σιγά ότι θυμάμαι αλλά και ότι θα "συναντώ" από εδώ και πέρα.

Αχαριστία και Εκδικητικότητα
Ενα περιστατικό που είναι κραυγαλέο παράδειγμα αγνωμοσύνης και εκδικητικότητας ασθενούς, θα ήθελα να είναι το πρώτο που θα παρουσιαστεί. Ας το μεταφέρουμε στον παρόντα χρόνο, ούτως ή άλλως τις περισσότερες φορές, για τα περιστατικά που θα σας διηγούμαι, δεν έχει σημασία ο χρόνος. (Οταν έχει θα το αναφέρω). Η ασθενής λοιπόν είναι δημοσιογράφος στον τοπικό τύπο. Οταν πριν 4 χρόνια ήρθε στο ιατρείο μου ταλαιπωριόταν ήδη καιρό από ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που της κατέστρεφε την ποιότητα της προσωπικής της ζωής σε αφάνταστο βαθμό. Ηταν δημοσιογράφος, με κάποια κουλτούρα που εκτίμησα και όπως με πολλούς από τους ασθενείς μου, νόμισα ότι είχαμε γίνει και φίλοι, στο βαθμό βέβαια πάντα που όριζαν οι αρκετές επισκέψεις της. Μάλιστα, όταν την απέλυσαν από μια εφημερίδα που εργαζόταν, της συμπαραστάθηκα και ήθελα να στείλω μια επιστολή στήριξης στο έντυπο που εργαζόταν. Ηταν ασφαλισμένη στο Δημόσιο, άρα την έβλεπα "δωρεάν" μιας και είναι γνωστό ότι η επίσκεψη στο Δημόσιο κοστολογείται 15€ (που κι αυτά, το Δημόσιο δεν τα πληρώνει εδω κι ένα χρόνο). Η βελτίωσή της ήταν εντυπωσιακή, και φαντάζομαι ότι η προσωπική της ζωή βελτιώθηκε, όπως και η ψυχολογία της. Κάποια στιγμή και πριν από 3-4 μήνες, έρχεται στο ιατρείο με την κόρη της. Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ η κόρη της. Μετά το τέλος της εξέτασης, η φίλη μας, μου βγάζει το δικό της βιβλιάριο για να γράψω την επίσκεψη της κόρης της σε αυτό, πράγμα εντελώς παράνομο. Φανταστείτε να επιτρέψουμε να έρχεται ο καθένας με βιβλιάριο τρίτων να τον εξετάζουμε!  Η φίλη μας "εξεπλάγη", μάλλον θύμωσε και έφυγε άρον - άρον χωρίς να πάρει ούτε απόδειξη. Την άλλη μέρα λαμβάνω ένα "ψυχρό" SMS: "Γιατρέ, ξεχάσατε να μας δώσετε απόδειξη" "κανένα πρόβλημα, περάστε να την πάρετε" ήταν η απάντησή μου. Εκτοτε χάθηκε.
ΜΕΤΑ ΑΠΟ 4 μήνες (φαίνεται το κρατούσε μανιάτικο!) πάει στον Πρόεδρο του τοπικού Ιατρ. Συλλόγου και με διαβάλλει ότι δεν δέχομαι ασφαλισμένους με το βιβλιάριο, δεν κόβω αποδείξεις και δεν ξέρω τι άλλο! Οταν με εγκάλεσε ο Πρόεδρος έπεσα φυσικά απο τα σύννεφα! Ταυτόχρονα, δημοσίευσε στο έντυπό της ότι "γιατρός δεν ενημερώνει ότι έχει διακόψει τη σύμβαση και παίρνει 50 ευρω από ασφαλισμένους"! Περιττό να σας πω για το πόσο στεναχωρέθηκα. Δεν μπορούσα να καταλάβω το σκεπτικό της καθώς και το πως διέστρεφε την πραγματικότητα. Στην αρχή είπα να το αντιμετωπίσω σκληρά και με όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες για συκοφαντική δυσφήμιση (όχι για το ανώνυμο σημοσίευμα αλλά για την μείωση που υπέστην στα μάτια του συναδέλφου Προέδρου, και ίσως και σε άλλων που δεν ήξερα). Μέσα μου όμως υπερίσχυσε η καλή σχέση που είχαμε. Ταυτόχρονα δεν είμαι και ο τύπος που θεωρεί ότι οι ανθρώπινες σχέσεις θα πρέπει να λύνονται στα δικαστήρια, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για σχέσεις γιατρού-ασθενούς. Το σοβαρότερο πλήγμα για μένα ήταν ότι έκανα λάθος εκτίμηση.
Υπάρχουν και ελάχιστες τέτοιες άλλες περιπτώσεις. Κάποιοι από αυτούς συναισθάνθηκαν το λάθος τους κάποιοι όχι. Ας ελπίσουμε να μην έχω πέσει εντελώς έξω στην εκτίμησή μου!

Ο λεβέντης παππούς
Ερχεται μια μέρα στο ιατρείο μου ένας παππούς που ήταν γεννηθείς το 1913 αν θυμάμαι καλά.  Ηταν καλοστεκούμενος, με μια λεβεντιά που σε συγκινούσε. Γνώρισε 2 παγκόσμιους πολέμους, Αλβανία, Εμφύλιο. Ενας αιώνας προσφοράς στην Πατρίδα. Αφού λοιπόν τον εξέτασα, άψογος και σε πληθυντικό πάντα (οι παλιότερες γενιές είναι αναμφίβολα πιο ευγενικές από τις τωρινές!) με ρώτησε τι χρωστάει. Συγκλονισμένος από τις πολεμικές ιστορίες του παπού, αυτού του αγνού πατριώτη που έδωσε τα πάντα στην πατρίδα, του απαντώ ότι "Δεν χρωστάτε τίποτα, αντίθετα εγω κι γενιά μου σας χρωστάμε το ότι σήμερα είμαστε ελεύθεροι!" Και δεν θα το πιστεψετε, ο παππούς ΕΚΛΑΨΕ! Συγκινήθηκε τόσο πολύ. "Πρώτη φορά μου το λέει αυτό γιατρός!" είπε. Ηταν μια από τις πιο δυνατές εμπειρίες μου με ασθενή.

"Παράταση ζωής"
 Η "σοφία" των ηλικιωμένων με γοητεύει πάντα. Διαβάστε ατάκα παπού 94 ετών. Ηρθε να δω πως πήγε ένα καρκίνωμα που του είχα κάνει κρυοπηξία και αφού με ικανοποίηση του είπα ότι είχε ιαθεί πλήρως, γυρνάει και μου λέει: "Γι αυτό πάμε στους γιατρούς: για να πέρνουμε παράταση!!!"

"Οι στρατιωτικοί γιατροί ξέρουν τα πάντα!"
Είναι αλήθεια ότι οι στρατιωτικοί γιατροί, ιδαίτερα παλιότερα αλλά και τώρα ακόμα, παραμένουν ψηλά στην εκτίμηση του κόσμου και χαίρομαι γι αυτό. Αλλά αυτό που έγινε εκείνο το χειμωνιάτικο απόγευμα στο ιατρείο μου στην παγωμένη Καστοριά του 1993, ήταν απίστευτο! Μπαίνει που λέτε στο ιατρείο μια καταπληκτική γριούλα. "Τι έχετε" την ρωτάω; (Μ' αρέσει πάντα να μιλώ με σεβασμό και στον πληθυντικό στους ηλικιωμένους). "Με πονάει η μέση μου" με αιφνιδιάζει η γιαγιά! "Μα δεν είμαι ορθοπεδικός" της κάνω. "Το ξέρω γιατρέ, αλλά επειδή έχω γυρίσει όλους τους ορθοπεδικούς, κανείς δεν με έχει βοηθήσει με τους πόνους στη μέση και επειδή έμαθα ότι ήρθε στρατιωτικός γιατρός εδω, είπα ότι κάτι παραπάνω θα ξέρει να με βοηθήσει"!!! Βρε να επιμένω εγω ότι είμαι δερματολόγος και δεν έχω σχέση με τη μέση και τους πόνους της, τίποτα αυτή. Ανένδοτη να την εξετάσω. Είδα κι απόειδα, την ξάπλωσα στο κρεββάτι, είδα ότι είχε και ισχιαλγία και της έγραψα ένα αντιφλεγμονώδες. Το Naprosyn ήταν, το θυμάμαι ακόμα. Περνάει λίγος καιρός και την ξαναβλέπω στο ιατρείο να μούρχεται με ένα καλάθι γεμάτο αυγά! "Γιατρέ, με έσωσες". Το χάπι είχε κάνει δουλειά!!! Νάναι καλά η συμπαθής γριούλα εκεί ψηλά που θάναι τώρα...

Η πρώτη μου μέρα σαν Δντης στην Δερματολογική κλινική του 401 ΓΣΝΑ

 Το 2003 ήμουνα Δντης στην Δνση Υγειονομικού της IV Μεραρχίας, εδω στην Τρίπολη. Πήρα λοιπόν μετάθεση σε μια καθαρά "επιστημονική" θέση και μάλιστα την ανώτερη που μπορεί να φθάσει κανείς στο Στρατό: Δντης στην μεγαλύτερ Δερματολογική Κλινική του Στρατού. Επιτέλους, σκέφτηκα, μια θέση όπου ξεκάθαρα θα ασχολούμαι με το αντικείμενό μου και όχι με καραβανάδικα! 
Πράγματι αποδείχθηκε (αν και μακριά από την οικογένειά μου), "παράδεισος" για μένα. Ημουν Αρχίατρος (Αντισυνταγματάρχης) και είχα υπο τις διαταγές μου 3 ταγματάρχες δερματολόγους, τέσσερεις ειδικευομένους και μια νοσηλεύτρια. 

Σαν Δντης έπρεπε να τους συγκεντρώσω και να τους πω για το πως σκόπευα να "διευθυντεύσω". Φαίνεται ότι περίμεναν τυπικότητες, γιατί όταν άρχισα να τους αναπτύσσω το πνεύμα με το οποίο ήθελα να λειτουργεί η κλινική, με κοιτούσαν με γουρλωμένα μάτια. Τι τους είπα; 
Το πρώτο που τους είπα ήταν "Μην ακούσω κανένα να μιλάει στον ενικό σε μεγαλύτερους ασθενείς" που προσήρχοντο για εξέταση (αξκους, πολίτες και συνταξιούχους)! 
ΕΙΔΙΚΑ για τους ηλικιωμένους θα ήμουνα πολύ αυστηρός. Ημουνα πολύ επηρεασμένος από την εικόνα που παρουσιάζουν οι (νεαροί ιδίως) γιατροί στο Παναρκαδικό. Νεαρά γιατρούδια, που δεν ξέρουν που πάνε τα τέσσερα, να κυκλοφορούν με ύφος ..χιλίων καθηγητών, να κοιτάνε αφ' υψηλού τον ασθενή και το "ελα δω ΡΕ παππού" ή το "μη κουνιέσαι ΡΕ παππού" να πηγαίνει σύννεφο... Η αλήθεια είναι ότι σπανίως οι γιατροί μιλάνε με σεβασμό στους ασθενείς τους. Η "εξουσία της λευκής μπλούζας" κυριαρχεί, αλλοτριώνει τον λειτουργό της υγείας και τον μετατρέπει σε "αφεντικό". Γι αυτό άλλωστε και τόσοι γιατροί ...καταντάνε πολιτικοί (κατά τεκμήριο, άχρηστοι και στα δύο, και σαν γιατροί και σαν πολιτικοί!)

Τους μιλούσα για τρόπους συμπεριφοράς, για συνεργασία, για αγάπη, για συννενόηση και πολλά άλλα τέτοια.

Εϊναι αλήθεια ότι εξεπλάγησαν (και μου το είπαν αργότερα). ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ είχαν ακούσει από Δντη τέτοια λόγια. Πάνως όταν το 2005 υπέβαλλα την παραίτησή μου και έφυγα από την κλινική, το νοσοκομείο και τον στρατό, "έκλαιγαν με μαύρο δάκρυ". Αλλά και για μένα, ήταν η καλύτερη υπηρεσία στην καρριέρα μου. Οι συνάδελφοι (ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι, ήταν όλοι εξαιρετικοί και περάσαμε υπέροχα. Και όγκος δουλειάς και επιστημονικό έργο καλό. Οταν τους συναντώ (όπως πρόσφατα την Ελένη και την Αφροδίτη στο συνέδριο για τα 100χρονα του Νοσοκ. "Α. Συγγρού") οι εκδηλώσεις αγάπης τους είναι πολύ συγκινητικές. Κι εγώ θα χαρώ πολύ να τους βλέπω να προοδεύουν και να διακρίνονται...


Η Μονάδα AIDS του Νοσοκομείου "Α. Συγγρός"

Η Μονάδα AIDS του Νοσοκομείου "Α. Συγγρός", ιδρύθηκε το 1984. Στην πορεία μετονομάστηκε σε Τμήμα Ειδικών Λοιμώξεων. Το 1989 τοποθετήθηκα στη Μονάδα AIDS Νοσοκ. "Ανδρέας Συγγρός", όπου ενοσηλεύοντο 23 ασθενείς. Σήμερα τα νούμερα έχουν μεγαλώσει κατά πολύ, γεγονός αναμενόμενο άλλωστε. Θα τομούσα να πώ ότι όταν τοποθετήθηκα ως ειδικευόμενος ιατρός εκεί, η κατάσταση ήταν τριτοκοσμική. Το ιατρικό προσωπικό φοβόταν και όλοι έμπαιναν στους ειδικούς θαλάμους ντυμένοι σαν αστροναύτες για τον φόβο της μόλυνσης. Δεν μιλάω για τη μάσκα που πρέπει να φοράνε όλοι οι γιατροί για να μη μεταδώσουν μικρόβια στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς, αλλά για ειδικές στολές, γάντια και πολλά άλλα. Χειραψίες δεν έδινε κανείς στους ασθενείς αυτούς!!! Η οργάνωση ανύπαρκτη. Ερχόταν ένας καθηγητής όποτε μπορούσε. Την Κλινική την έβαλα σε τάξη. Καθιερώθηκε τακτικό εξωτερικό ιατρείο και οργανώθηκαν οι νοσηλείες. Οι αστροναυτικές στολές καταργήθηκαν, άρχισα τις χειραψίες, μιλούσα ανθρώπινα στους ασθενείς, τους συμπονούσα, έτρεχα γι αυτούς. Ο διάδοχός μου ο σημερινός Δντης με πάνω πλέον από 1500 (!) ασθενείς, ο Βασίλης ο Παπαρίζος, μου είπε ότι ζούνε ακόμα μερικοί! Πολύ θα ήθελα να τους ξανάβλεπα..
(12-12-2010)


Η αιωνόβια γιαγιά
Σήμερα το πρωΐ (είμαστε στα μέσα Ιουλίου του 2011), είχα την τύχη να γνωρίσω μια εξαιρετική γιαγιά. Κοντή, λεπτοκαμωμένη, δεν είχε πάει ποτέ της σε γιατρό. Εχει γεννηθεί το ...1910! Απίστευτο! 20 χρόνια μόλις μικρότερη απο τη δική μου τη γιαγιά που τη χάσαμε το 1973!!
Η γιαγιά είχε κάνει ένα άτονο έλκος στη κνήμη σε έδαφος αγγειοδερματίτιδας και το απολαυστικόείναι ότι, επειδή δεν είχε πάει ποτέ της σε γιατρό, στεναχωριόταν που πονούσε το πόδι της και αναγκάστηκε έτσι να τρέχει σε γιατρούς. κι εδω ήταν το άλλο που μου έκανε χειρίστη εντύπωση. Η κόρη της, 75 ετών ...γιαγιά κι αυτή!) μου είπε ότι πήγανε στο Νοσοκομείο. Εκεί λοιπόν, βρέθηκε "γιατρός" σε εισαγωγικά που όταν τους ζήτησαν να δώσει κάτι στη γιαγιά να μη πονάει και να τη βοηθήσει, πήρε την εξής απάντηση: "τι θέλετε τώρα να της κανουμε, 100 χρονων είναι, να τη κάνουμε καινούρια;"
Εμεινα ενεός. Αν ήξερα ποιός "συνάδελφος" είναι αυτός, θα τον κατήγγειλα στον Ιατρικό σύλλογο, τόσο πολύ αγανάκτησα. Και κάτι άλλο : τα ζώα αυτά που μαγαρίζουν την τιμημένη ιατρική ποδιά, δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι πλέον τις μέρες που ζούμε, τις μέρες του ΔΝΤ και του ξεπουλήματος της Ελλάδος, οι ΓΙΑΤΡΟΙ είναι η πλέον μισητή τάξη μετά τους πολιτικούς;;; Αν δεν είναι άξιοι, να παρατήσουν την Ιατρική. Η Ιατρική είναι κάτι πολύ ιερό και πάνω απ' όλα ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΜΑ.
Θα μας πάρουν με τις πέτρες. ΝΑ ΣΥΝΕΤΙΣΤΟΥΝ ΑΜΕΣΑ λοιπόν.
(15-7-2011)

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)